برگزیده کتاب شرح و تفسیر مثنوی استاد علامه جعفری&nbsp;
( قسمت سوم)
&nbsp;
جلد12
&nbsp;
۶&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; باید به گذشته و آینده بی اعتنا بود و این دو مشغولمان نکند تا از حال باز مانیم
&nbsp;
۹۵&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp;اسرار نهانی وجود دارد که تنها درون مرد الهی می تواند محرم آن باشد
&nbsp;
۱۰۲&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; اگر کسی با رازهای الهی آشنا شد نمی تواند به دیگران بگوید
&nbsp;
۱۳۱&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; حرص و جوش افراطی موجب عوارض روانی می شود
&nbsp;
۱۴۵&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; احساس ذی حق بودن با نرمی و چاپلوسی سازگار نیست
&nbsp;
۱۴۷&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; کسی که جان ندارد نمی تواند به دیگری جان بدهد
&nbsp;
۱۵۳&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp;هر قدر رشد آدمی بیشتر باشد به خودآگاهی بیشتر می رسد ( تجرد روح )
&nbsp;
۱۶۰&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; اندیشه های غیر مستند به وحی دردی را دوا نمی کند
&nbsp;
۱۶۹&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; آیا می توان گفت : من فقط باید گلیم خودم را از آب در بیاورم ؟
&nbsp;
۱۷۵&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; نردبان هایی دل های آدمیان را به عالم غیب بالا می برد
&nbsp;
۱۷۶&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; انسان ها در حال تحرک قدرت ، خودآگاهی را از دست می دهند
&nbsp;
۲۰۳&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; من خویشتن را اصلاح کن سپس به اندیشه شناخت و اصلاح دیگران باش
&nbsp;
۲۵۷&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; کیفر عشق مجازی
&nbsp;
۲۶۱&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; زیبایی معشوق ، عظمت خلاقیت روح عاشق است
&nbsp;
۲۷۴&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; مقایسه عشق الهی با عشق های مجازی
&nbsp;
۳۰۱&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; شناسایی های بشری محدود است
&nbsp;
۳۰۶&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; دانش های بشری ستاره رادر روز می بیند ولی خورشید عشق را که روز را روشن کرده نمی بیند
&nbsp;
۳۰۷&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp;اگر چیزی را نفهمیدی منکر آن نشو
&nbsp;
۳۱۳&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp;در صفحه هستی ، عالم دیگری هم وجود دارد
&nbsp;
۳۱۶&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; تخلیه لازم است
&nbsp;
۳۱۹&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp;گر نباشد جوع صد رنج دگر &ndash; از پی اش هیضه بر آرد از تو سر
&nbsp;
۳۲۰&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp;علت خودکشی افراد آن است که خودی ندارد
&nbsp;
۳۲۶&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; شیخ می شد با مریدی بی درنگ &ndash; سوی شهری نان در آن جا بود تنگ
&nbsp;
۳۳۱&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp;مردم عادی مثل شیشه&nbsp; بول اند که محتوی ندارد
&nbsp;
۳۳۴&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp;دیوژن در روز روشن دنبال انسان می رود
&nbsp;
۳۴۶&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp;جبر و تفویض قلمرو مشیت الهی&nbsp;
&nbsp;
۳۶۱&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp;جبر و تفویض حس دلیل اختیار است
&nbsp;
۳۷۱&nbsp; &nbsp; &nbsp; با این که خداوند عالم به همه چیز است امتحان چیست ؟
&nbsp;
۳۸۰&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; اگر آن چه را خدا می داند انجام ندهیم علم خدا جهل می شود
&nbsp;
۳۸۳&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp;معنای امر بین امرین
&nbsp;
۳۹۴&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp;وجدان صاف اختیار را درک می کند
&nbsp;
۴۱۶&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp;معنای جف القلم
&nbsp;
۴۲۴&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp;نیرو را برای دیگران مصرف نکن وقت صحت جمله بارند و حریف &ndash; وقت درد و غم به جز حق کو الیف
&nbsp;
۴۲۶&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp;سر جلوی تو خم می کنند و با این عمل می خواهند تو را نابود کنند
&nbsp;
۴۲۸&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp;شهرت پرستی را ترک کن
&nbsp;
۴۴۱&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; در موقع درک حقایق باید ساکت بود
&nbsp;
۴۴۳&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; اگر نوخواه باشید کهنه ها نو می شوند
&nbsp;
۴۵۳&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; ای خنک آن را که ذات خود شناخت
&nbsp;
۴۵۷&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; الدین النصیحة
&nbsp;
۴۵۸&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; گبر گفت اگر ایمان ، ایمان بایزید است من از آن عاجزم
&nbsp;
۴۷۱&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; المومن یألف و یؤلف
&nbsp;
۴۸۲&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; اگر شراب عقل را زایل می کند پس چرا غربی ها این قدر موفق اند ؟
&nbsp;
۴۸۷&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; هر جا حق هست تکلیف هم هست
&nbsp;
۴۹۹&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; گوهر گران بهایی که عقل غلام اوست
&nbsp;
۵۰۸&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &laquo; نمی بینم پس نیست &raquo; درست نیست
&nbsp;
۵۲۹&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp;عقل را اسیر شهوت نکنید
&nbsp;
۵۴۵&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp;استمرار ریاضت لازم است
&nbsp;
۵۶۰&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; ملک فانی فایده ندارد
&nbsp;
۵۶۴&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp;مادی می گوید چون نمی بینم پس نیست
&nbsp;
۵۶۶&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; اگر&laquo; نمی بینم پس نیست &raquo; صحیح است باید بزرگان نابود شوند
&nbsp;
۵۷۳&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp;مزد شبیه فعل نیست
&nbsp;
۵۸۰&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; عیسی به رهی دید یکی کشته فتاده
&nbsp;
۵۸۴&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; سر ز هوا تافتن از سروری است
&nbsp;
۵۸۵&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; ایمان مقلد فایده ندارد
&nbsp;
۵۹۰&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; عرفا بالاتر از خوف و رجا هستند
&nbsp;
۵۹۵&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; زندگی انجام وظیفه است
&nbsp;
۶۰۰&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; با فراموشی هم مواخذه صحیح است
&nbsp;
۶۰۵&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; نعره&nbsp; لا ضیر ساحران
&nbsp;
&nbsp;جلد13
&nbsp;
۳&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; آیا قرن بیستم می تواند ادعا کند که معلومات قدما بی نتیجه است ؟
&nbsp;
۶۰&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; خم که از دریا دراو راهی بود -&nbsp; پیش او جیحون ها زانو زند
&nbsp;
۶۳&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp;از مردم عوام دوری کن ( ای هواشان از زمستان سردتر)
&nbsp;
۶۸&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; مه فشاند نور وسگ عوعو کند - هرکسی بر طینت خود می تند
&nbsp;
۷۲&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp;کوته بینا خوب و بد را از دیده&nbsp; خود می بینند
&nbsp;
۷۴&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; اجزای مادی تا به دامان محبت الهی نروند از تضاد بیرون نمی روند
&nbsp;
۷۸&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; خلقم اگر آشنای خود می خواهند &ndash; الحق سپر بلای خود می خواهند
&nbsp;
۸۰&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; انسان بینوا چنان تورم می کند که در عالم نمی گنجد
&nbsp;
۹۷&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; ملاک عظمت و حقارت انسان هدف اوست
&nbsp;
۱۰۶&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; معنای خاتم بودن پیامبر اکرم ( ص )
&nbsp;
۱۴۹&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; گریز از هوشیاری در مقامات والای تکامل ، غیراز پناه بردن به مخدرات است
&nbsp;
۱۵۵&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; مادیات روح را اسیر می کند
&nbsp;
۱۶۰&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; ازدواج با متدین باید کرد
&nbsp;
۱۶۹&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; ملعون من القی کله علی الناس
&nbsp;
۱۷۱&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; نام میری و وزیری و شهی &ndash; نیست الا درد و مرگ و جان دهی
&nbsp;
۱۸۲&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; حق و باطل را از دل بپرسید
&nbsp;
۲۰۲&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; مرگ همسایه مرا واعظ شده
&nbsp;
۲۱۵&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; باید در میان مردم بود و رادمردانه زندگی کرد و اجتماع در افراد خودساخته تاثیری ندارد
&nbsp;
۲۳۰&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; آدمی زاده خودش را گول می زند : از کودکی به جوانی ، از جوانی به پیری
&nbsp;
۲۳۹&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp;نیست ها را کنار بگذارید و به هستی بیندیشید
&nbsp;
۲۶۳&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; روح در حیطه ی تصرف عقل در نمی آید
&nbsp;
۲۶۴&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; امان از سخن پردازی ها که سد راه راهروان است
&nbsp;
۲۷۶&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; موتوا قبل ان تموتوا
&nbsp;
۲۸۲&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; هموراه با ناتوانی ها مبارزه کنید
&nbsp;
۳۱۰&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; آب دادن امام حسین ( ع ) به دشمن و بزرگواری های دیگر
&nbsp;
۳۲۸&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; هرقدر آگاهی بیشتر انسانیت بیشتر است
&nbsp;
۳۳۰&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; اول و آخر و کم و زیاد از اوصاف ابعاد مادی است
&nbsp;
۳۳۵&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp;از عدم پذیرش دیگران ملول نشوید
&nbsp;
۳۴۸&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; بدوید و با زهم بدوید سکون یعنی مرگ
&nbsp;
۳۶۴&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; در هر حال تکامل برای آدمی امکان دارد
&nbsp;
۳۶۶&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp;حرکت بدون محرک قابل قبول نیست
&nbsp;
۳۷۵&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; خودخواهی بشر، حرکت و تغییر دایم عالم را در نظرش زشت نموده است
&nbsp;
۳۹۰&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; شهوت پرستان می گویند : ای رهبران روح پرور دست از سر ما بردارید
&nbsp;
۳۹۸&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; مادیین مردان حق را به دیده حقارت می نگرند
&nbsp;
۴۰۰&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; عالی ترین اعتدال در خلقت جسم و جان آدمی اگر از آن درست بهره برداریم
&nbsp;
۴۱۵&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp;اسلام ریشه ی بردگی را زد و در زمان عمر بن عبدالعزیز در ممالک اسلامی&nbsp; فقیر پیدا نمی شد
&nbsp;
۴۱۶&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp;پول و خطرات آن غیر از حرف زدن راه های دیگری موثرتر برای نفوذ در دیگران هست
&nbsp;
۴۲۹&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp;شهوت پرستان به مردان حق می گویند بگذارید راحت باشیم
&nbsp;
۴۳۱&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp;گوشی که از پنبه خودپرستی پر است بانگ الهی را نمی شنود
&nbsp;
۴۴۱&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp;اگر یکی از فعالیت های روانی سرکوب شود فعالیت دگیری قدرت بیشتر پیدا می کند
&nbsp;
۴۵۰&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp;معجزات پیامبران برای سرکوبی منکران است نه چشیدن ایمان
&nbsp;
۴۷۹&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp;واقعیات ، منحصر در محسوسات نیست
&nbsp;
۴۸۶&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; آزادی مردم نادان مایه هلاکت خودشان و دیگران است
&nbsp;
۴۹۵&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp;جبر برای بزرگان بهترین پر و بال است
&nbsp;
۵۰۴&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp;در وقت رفتن خوب و بد پشیمان اند
&nbsp;
۵۰۴&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp;اندیشه به یک معنی ذکر است و ذکر به یک معنی اندیشه
&nbsp;
۵۰۸&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; در راه خدا تقرب و جذبه را هدف قرار ندهید
&nbsp;
۵۲۵&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp;انسان کرم پیله نیست که در محاصره بماند
&nbsp;
۵۴۹&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp;آن چه بر خود نمی پسندی بر دیگران روا ندار
&nbsp;
۵۵۴&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp;سخن و اندیشه &ndash; نیست در ضبطت چو بگشادی دهان
&nbsp;
۵۸۸&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp;جهان هستی فدای خواست ناروای ما نباید بشود
&nbsp;
۶۱۱&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp;چون جوهر انسان باز نشده رو به فناست
&nbsp;
۶۲۸&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp;از سودجویی تا پاک بازی
&nbsp;
جلد14
&nbsp;
۱۲&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp;تا چو نیکان بر همه یابد سبق
&nbsp;
۱۴&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; پشت پرده خبری است
&nbsp;
۱۸&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; انسان مادی چگونه به خدا راه پیدا می کند اگر غیر از ماده چیزی ندارد منشاء این حال چیست ؟
&nbsp;
۲۰&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; دلیلی بر نبودن خدا وجود ندارد
&nbsp;
۲۶&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; موجود کامل باید واقعیت داشته باشد
&nbsp;
۶۰&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; باید از خفاش صفتی گذشت تا بتوان خدا را دید
&nbsp;
۹۲&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; اگر چه خودخواهی زندگی بشر را اداره می کند ولی بعضی می توانند خود را رها کنند
&nbsp;
۹۵&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; علت و معلول
&nbsp;
۱۱۵&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; چشم بینا لازم است
&nbsp;
۱۲۸&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp;راه خدا شناسی افکار فلسفی نیست
&nbsp;
۱۴۸&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp;تکیه بر گذشته و آینده نباید کرد
&nbsp;
۱۹۴&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp;لطف و قهر الهی شبیه لطف و قهر آدمیان نیست
&nbsp;
۲۰۴&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp;جاذبه های مادی نمی گذارند آدمی به درک حقایق نایل شود
&nbsp;
۲۲۱&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp;وسایل بیداری لجن مال شده
&nbsp;
۲۲۲&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp;اگر با خدا آشنا شدیم ، ممکن نیست از او جدا شویم
&nbsp;
۲۸۹&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; اگر کسی شکر منعم ظاهری را نکند شکر خدا را نکرده است
&nbsp;
۳۰۱&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp;با چشم خودتان ببینید
&nbsp;
۳۱۷&nbsp; &nbsp; &nbsp; راه لذت از درون دان نز برون
&nbsp;
۳۱۹&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp;موقع مردن ، شیطان آب می آورد
&nbsp;
۳۲۳&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp;اندیشه ها و تخیلات طوفانی هستند
&nbsp;
۳۲۵&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; دادرسی برای جان ها چه شد ؟
&nbsp;
۳۵۵&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp;اذا دخل النور القلب انشرح
&nbsp;
۳۷۲&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp;خود را فدای جام کردیم
&nbsp;
۳۹۸&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp;منهومان لا یشبعان
&nbsp;
۴۳۵&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp;برای بزرگان فشارها سازنده است
&nbsp;
۴۳۸&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp;علم فریب دهنده است
&nbsp;
۴۸۸&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; ای بدن مرا به حال خودم بگذار
&nbsp;
۴۹۹&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp; هیچ چیز ، شرط هیچ چیز نیست ؟!
&nbsp;
۵۲۰&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp;من کنت مولاه فهذا علی مولاه
&nbsp;
۵۴۸&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp;صورت و کلام شایسته پیدا کنید
&nbsp;
۵۶۹&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp;انسان ، خودت باش
&nbsp;
۵۸۷&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp;خودبینی آدمی را هلاک می کند
&nbsp;
۵۸۹&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp;امان از قدرت
&nbsp;
۶۱۴&nbsp; &nbsp; &nbsp; &nbsp;&laquo; مردان خدا کاهل اند &raquo; یعنی چه ؟

منتخب علامه کرباسچیان از کتاب شرح و تفسیر مثنوی علامه محمدتقی جعفری

برگزیده شرح و تفسیر مثنوی - قسمت سوم

برگزیده شرح و تفسیر مثنوی - قسمت دوم

برگزیده شرح و تفسیر مثنوی - قسمت اول

اشعار منتخب استاد علامه کرباسچیان از مثنوی مولوی

برگزیده اشعار مثنوی مولوی

برگزیده المحجة البیضاء
&nbsp;
* عناوین منتخب علامه کرباسچیان از کتاب المحجة البیضا فیض کاشانی
(چاپ مکتب صدوق )
جلد ۱
۳۰ روایت فاطمه (س) درباره ی آموختن علم
۳۶ علما بر سه دسته اند
۶۳ قد احیی عقله
۸۵ فالقشرالاول هوان تقول بلسانک لااله الا الله &ndash; قشرولب
۹۷ فان مهلک نفسه فی طلب صلاح غره سفیه
۹۹ ترک المراء
۱۱۳ ولیدع رایه : ادب متعلم
۱۵۷ فقام فقبل اقدامهم &ndash; تواضع برای متعلم
۱۷۹ اذاتقرب الناس الی خالقهم
۱۸۰ قلت هورجل عاقل &ndash; وسواسی
۲۱۴ ان اعرابیا قال یوم الجمل لعلی(ع) أتقول انّ الله واحد
۲۵۵ التدرّج فی الارشاد
۳۶۶ حضور القلب فی الصلوة
&nbsp;
جلد ۵
۱۷ ان لله تعالی فی ارضه آنیة
۲۹ اذا تقرب الناس الی خالقهم
۶۳ تری الواحد منهم یتعصب لعلی (ع)
۱۱۰ ومرض القلب ممّا لا یعرفه صاحبه
۱۱۳ فانّ الاخلاق السئیة حیّاتٌ وعقارب
۱۱۴ قیل لعیسی (ع) من ادبک
۱۱۸ حب الدنیا رأس کل خطیئة
۱۱۹ من احب شیئا یلزمه فراقه
۱۲۲ علامات حسن الخلق
۱۲۴ تأدیب اطفال
۱۲۸ مقدمات المجاهدة
۱۸۳ تزوّج غنیة و فقیرة
۲۰۹ حدّ مراء
۲۵۵ من قال فی مؤمن ما رأته عیناه
۲۸۷سؤال عوام از دقایق
&nbsp;
جلد ۶
۵زیادی مال باعث زیادی گناه است
۵ ازچهارچیزسؤال می شود
۸ دنیا همین یک آن است
۱۲ آلودگی به دنیا قلب را فاسد می کند
۴۹ مال،آدمی را آلوده می کند
۵۳ گنجشک و سه نصیحت
۵۸ نظر کردن به پایین تر از خود
۶۴ درزمانی که منتظرجواب است مسئول ام : امام حسن (ع)
۸۰ داستان حضرت موسی (ع) وایثار
۱۳۷ باید ازمدح ناراحت و از ذم خوشحال شد
۱۳۸ مذمت خوشحال شدن اولین مرحله ی انسانیت است
۲۲۶ پدر و پسری میهمان علی (ع) شدند و حضرت دست پدررا شست
۲۳۵ این که می گوید تو فکرخودت باش نتیجه ی کبر است
۲۵۰ اخلاق پیغمبراکرم (ص)
۲۵۱ صفت ابدال
۲۵۲انسان حقیرترین اشیاء است
۲۵۹ یکی از اسباب کبرتمول است که یهودی ها در آن برتراز دیگران اند
&nbsp;
جلد ۷
۵۲ البلاء موکّل بالانبیاء
۵۸ لا صغیرة مع الاصرار
۶۲ النوم توجّع القلب
۷۷ تصوّرالذنب مانع الوصول
۷۸ القیاس بالانبیاء فی غایة الاعوجاج
۸۵ مادون الزنا من معالجة النساء صغیرة
۹۲ مرض القلب ومرض البدن &ndash; لا ینبغی ان یصبرالی ان یسأل عنه
۹۷ یا بنیّ زاحم العلماء &ndash; اوصنی ولا تکثر- علی کلّ ناصح ان تکون غایته مصروفة الی تفرّس الصفات الخفیّة
۹۸ کن بسّاماً
۱۰۳ لا نسبة لمدة العمرالی ابد الآباد- ان صحّ ما قلت فقد تخلصنا جمیعا
۱۲۲ ما من نفس الا وهی مضمرة ما اظهرفرعون
۱۲۸ روایة عن الّرمیضاء ام سلیم
۱۳۶ واشدّ العلائق علی النفس علاقة الخلق وحب الجاه
۲۷۲ من خاف فمات من خوفه فهوشهید
۲۹۸ مهما ضعف الایمان ضعف حبّ الله
۳۰۱ کیف نجا هذا من دنیا فسد فیها خیارنا
۳۰۳ یاک ان تغعل عن الله طرفة عین
۳۱۰ فهذه مخاوف الانبیاء والاولیاء والعلماء ونحن اجدربالخوف منهم
۳۱۶ الزاهد غنیٌّ
۳۱۷ والمشغول ببغض نفسه ایضاً مشغول عن الله
۳۱۹ اعوذ بک من الفقر- اللهم احینی مسکیناً
۳۲۱ الدنیا دارمن لا دارله وقد یجمع لها من لا عقل له
۳۶۹ وهما فی القلب کالماء والهواء فی القدح &ndash; لایفرح بموجودولا یحزن علی مفقود
&nbsp;
جلد ۸
۳۱ للعارف بکل نفس درجة الف شهید
۳۲ کانت لقلبی اهواءٌ مفرّقة
۴۳ قطع علائق الدنیا واخراج حبّ غیر الله من القلب
۴۸ خلقة البعوض
۷۹ الوحدة رأس العبادة
۸۰ انّ الهم یذهب حلاوة مناجاتی
۸۸ فویل ثم ویل لمن قال لِمَ وکیف
۹۵ من شهد منکراً ورضی به فکانّه قد فعله
۱۱۴ تعلیم العلم بالاشرار
۱۲۰ ولا تسکن ولا تتحرّک ما لم تتأمل &ndash; زکریا(ع) یعمل فی حائط بالطین
۱۲۴ والغرض ان هذه النیات متفاوتة الدرجات
۱۲۶ خلوص
۱۵۸ لِمَ کیف لِمن
۱۶۰ یا داود لا تسأل عنی عالما اسکره حب الدنیا &ndash; الامورثلاثة
۱۶۴ فانّ الطعام الذی یتناوله
۱۸۰ فی توبیخ النفس
۲۰۶ احبب من احببت فانک مفارته
۲۴۵ تجمعون مالا تأکلون
۲۸۴ من ازهد الناس
۳۱۴ الرؤیا الصادقة
&nbsp;

عناوین منتخب علامه کرباسچیان از کتاب المحجة البیضاء فیض کاشانی

برگزیده المحجة البیضاء

روایتی از مرحوم حجت‌الاسلام موسوی نسب و روضه‌های هفتگی در خانه علامه

سر بر آستان | روضه‌ خانگی مرحوم علامه کرباسچیان

ارتباط مرحوم روزبه با همشهریان زنجانی‌اش از طریق هیئت‌های مذهبی مقیم تهران و فعالیت‌های ایشان در رویدادهای دینی و مذهبی وجه دیگری از شخصیت این استاد متواضع بود

در میان مردم | روایت حضور مرحوم رضا روزبه در هیئت زنجانی‌های تهران

محمد نهاوندیان از فارغ التحصیل دبیرستان علوی از نگاه استاد روزبه معلم فیزیک مدرسه به دین و علم می‌گوید

یگانگی دین و علم | روایتی از محمد نهاوندیان

از جسم تا روح | روایتی از حجت الاسلام ابراهیم شفیعی

پیامبر اکرم(ص) در خواب مرحوم استاد روزبه

گوش به فرمان | روایتی از محمدمهدی موحدنیا

بسم الله الرحمن الرحیم&nbsp;
&nbsp;&nbsp;
پیغمبر اكرم صلی الله علیه و آله و سلم فرمودند: انی بعثت لاتمم مكارم الاخلاق. این فرمایشی است كه بارها و بارها از زبان جناب آقای علامه شنیده بودیم. وقتی هدف بعثت وجود مقدس پیغمبر اكرم مكارم اخلاق است، جا دارد از خودمان سؤال كنیم كه ما برای این هدف مهم چه كرده ایم؟ ما كه معتقدیم وجود مقدس پیغمبر اكرم صلی الله علیه و آله و سلم الگوی ماست، آیا در این راستا وظیفه ای داریم یا نداریم؟ در این باب تلاشی نیاز هست یا نه؟&nbsp;
نكته‌‌‌‌ای را آقای علامه روی آن حساس بودند و آن این بود كه كسی كه بخواهد درباره‌‌‌‌ی اخلاق صحبتی بكند و تأثیری بگذارد، اولین قدمش این است كه روی خودش كار كند. این روایت را زیاد می‌‌‌‌خواندند كه من نصب نفسه للناس اماما فلیبدأ بتعلیم نفسه قبل تعلیم غیره هر كس خود را پیشوای دیگران قرار دهد، باید اول از خودش شروع كند. می‌‌‌‌خواهد به دیگران یاد بدهد اول از خودش شروع كند. بنده به عنوان یك پدر یا به عنوان یك معلم، وقتی بخواهم تأثیری روی دیگران بگذارم، اول باید روی خودم تأثیر بگذارم. بعد حضرت&nbsp;
می‌‌‌‌فرمایند: و معلم نفسه و مؤدبها أحق بالاجلال من معلم الناس و مؤدبهم كسی كه به خود چیز یاد می-دهد و خود را تربیت می‌‌‌‌كند، بیشتر سزاوار است كه به او دست مریزاد بگویند تا كسی كه فقط به دیگران چیز&nbsp;
می‌‌‌‌آموزد و آن‌‌‌‌ها را تربیت می‌‌‌‌كند!&nbsp;
پس مهم‌‌‌‌ترین وظیفه‌‌‌‌ نسبت به خودمان و نسبت به دیگران این است كه خودمان را باید عوض كنیم. ایشان بارها این آیه را سر كلاس برای ما می‌‌‌‌خواندند وأتوا البیوت من ابوابها هر كاری را از راهش وارد شوید. راه تأثیر گزاری این است كه اول خودت را عوض بكنی. ما در راستای این هدف بلند چقدر برنامه ریزی  داشته‌‌‌‌ایم؟ و در راه اعتلای اخلاق چه قدر برنامه ریزی كرده‌‌‌‌ایم؟ هر كس به فراخور وظیفه و امكانات خودش. ایشان می‌‌‌‌فرمودند: از بنده می‌‌‌‌خواستند بیایید فلان جا سخنرانی كنید؛ به ایشان می‌‌‌‌گفتم من شب باید بنشینم در خانه و برای فردا فكر كنم، که سر كلاس چه بگویم كه بچه‌‌‌‌ها بخندند و حرفم اثر بكند؟ چه جوری بگویم؟ با چه مثالی بگویم؟ یعنی تدریس اخلاق برنامه ریزی لازم دارد و طرح درس می‌‌‌‌خواهد. ما برای اهدافمان هر چه مهم‌‌‌‌تر باشند، خیز بیشتری باید برداریم و برنامه ریزی قوی‌‌‌‌تر و محكم‌‌‌‌تری داشته باشیم. آیا ما برای آموزش مطالب دینی و اخلاقی این كار را می‌‌‌‌كنیم؟ برای این كار چه قدر سرمایه گزاری كرده‌‌‌‌ایم؟&nbsp;
پیغمبر اكرم صلی الله علیه و آله و سلم وقتی می‌‌‌‌خواستند دین اسلام را تبلیغ كنند، در همان گام اول مردم را با یك سؤال مواجه كردند كه ای مردم! اگر من به شما بگویم پشت این كوه دشمنی به سوی شما می‌‌‌‌آید، باور می‌‌‌‌كنید یا نه؟ همه گفتند: بله. هر چند در مواقعی حضرت بالای منبر برای مردم صحبت می‌‌‌‌كردند، ولی در مواقعی هم اذهان مخاطبین را درگیر مطلب می‌‌‌‌كردند و به تعبیر امروزی از روش فعال‌‌‌‌ استفاده می‌‌‌‌كردند. مثلا از اصحابشان سؤال می‌‌‌‌كردند شجاع‌‌‌‌ترین مردم كیست؟ یا بهترین چیز برای یك زن مسلمان چیست؟ یا گاهی فعالیتی را تدارك می‌‌‌‌دیدند مثلاَ یك بار در صحرا دستور دادند هیزم جمع كنید. اصحاب ‌‌‌‌گفتند: این جا هیزمی نیست! حضرت فرمودند: حالا بگردید. اصحاب هر یك از طرفی رفتند و هیزم‌‌‌‌هایی آوردند. مقدار زیادی جمع شد. حضرت نكته‌‌‌‌ی اخلاقی را كه می‌‌‌‌خواستند بگویند، فرمودند: گناهان كوچك ابتدا به چشم نمی‌‌‌‌آیند ولی وقتی جمع شوند، زیاد می‌‌‌‌شود. خلاصه ایشان در آموزش دین طرح و برنامه داشتند.&nbsp;
مرحوم آقای علامه هم از این روش‌‌‌‌ها استفاده می‌‌‌‌كردند. اگر اشکالی را در كسی می‌‌‌‌دیدند، با یك طرح مخصوص، چند ماه بعد به او منتقل می‌‌‌‌كردند. یا فکر می‌‌‌‌کردند اگر فلانی این اشتباه را كرده، چه طور&nbsp;
می‌‌‌‌شود به او گفت كه بهتر بفهمد. در كلاس‌‌‌‌های اخلاق اذهان بچه‌‌‌‌ها را در گیر می‌‌‌‌كردند. مثلا گاهی یك سؤال&nbsp;
می‌‌‌‌كردند برای این كه ذهن‌‌‌‌ها فعال شود. ما عموما از راه سخنرانی یا خطابه مطالب را به بچه‌‌‌‌ها منتقل&nbsp;
می‌‌‌‌كنیم. ما می‌‌‌‌گوییم، شاگردانمان می‌‌‌‌شنوند. من می‌‌‌‌گویم، پسرم می‌‌‌‌شنود. ذهن مخاطبین ما كی باید فعال بشود؟ كی باید پردازش بكند؟ هرچند خطابه در جای خودش بی‌‌‌‌تأثیر نیست اما در جاهایی كه می‌‌‌‌شود ذهن مخاطب را درگیر و فعال كرد، اگر نكنیم، ذهن او انفعالی بار می‌‌‌‌آید. و این روش یك پیام نهفته دارد و آن این كه تو هیچ وقت فكر نكن، من برای تو فكر می‌‌‌‌كنم، تو بپذیر. چنین مخاطبی در مقابل تهاجم فرهنگی پذیراتر است و برای این كه هر كسی هر چیزی بخواهد به او منتقل بكند آماده‌‌‌‌تر است. در حالی كه روش فعال برای مخاطبین بسیار مؤثرتر و جذاب‌‌‌‌تر است. اگر مخاطبین خودشان مسائل را تجزیه و تحلیل بكنند، خیلی عمیق‌‌‌‌تر می‌‌‌‌فهمند.&nbsp;
جناب آقای عدالتی در سال 1351 همت كردند درس‌‌‌‌های اخلاق آقای علامه را در شش پایه‌‌‌‌ی دبیرستان در طول سال ضبط كردند. بعد این‌‌‌‌ها پیاده شد. مطالعه‌‌‌‌ی این درس‌‌‌‌ها نشان می‌‌‌‌دهد كه ایشان از قبل برنامه را چیده بودند كه در كلاس اول چه بگویند، كلاس دوم چه بگویند و... یعنی قبلا در موردش فكر كرده بودند. شروع كلاس‌‌‌‌های ایشان معمولا با شادابی خاصی بود. یك نكته‌‌‌‌ی خنده داری كه بچه‌‌‌‌ها بخندند می‌‌‌‌گفتند و از همان دقایق اول بحث را شروع می‌‌‌‌كردند. در جلساتی هم كه دوستان خدمت ایشان می رسیدند، ایشان دقیقه‌‌‌‌ای را از دست نمی‌‌‌‌دادند و به محض این‌‌‌‌كه افراد می‌‌‌‌نشستند، ایشان نوشته‌‌‌‌ای را می‌‌‌‌دادند كسی بخواند، نكته‌‌‌‌ای یا روایتی می‌‌‌‌گفتند و سؤالی مطرح می‌‌‌‌كردند. خلاصه ایشان در شکار لحظه‌‌‌‌ها استاد بودند.&nbsp;
ایشان در طول كلاس نظرات بچه‌‌‌‌ها را می‌‌‌‌شنیدند ولی ارزش گذاری نمی‌‌‌‌كردند. وقتی بچه‌‌‌‌ها سكوت&nbsp;
می‌‌‌‌كردند، ایشان خلاصه‌‌‌‌ای از آن چه گفته شده بود می‌‌‌‌گفتند و دوباره مطلب را به بحث می‌‌‌‌گذاشتند، برای این كه ذهن بچه‌‌‌‌ها را كاملا درگیر بكنند.&nbsp;
علی رغم این كه كلاس ایشان واقعا فعال بود و بچه‌‌‌‌ها نظر می‌‌‌‌دادند و صحبت می‌‌‌‌كردند، بنده یاد ندارم در شش سالی كه با ایشان كلاس داشتیم، حتی یك بار روند بحث از دست ایشان در رفته باشد یا كلاس شلوغ شده باشد. آقای علامه در خارج از كلاس هیبت خاصی داشتند ولی در كلاس چیز دیگری بودند. روی مباحث كاملا مسلط بودند كه از كجا می خواهیم شروع كنیم و به كجا می خواهیم برسیم؟ در چه قسمت‌‌‌‌هایی بچه‌‌‌‌ها می‌‌‌‌توانند فعال باشند؟ داشتن این طرح كامل که از قبل چیده بودند، مهم‌‌‌‌ترین عاملی بود كه كلاس از دست ایشان در نمی‌‌‌‌رفت و اگر كسی نكته‌‌‌‌ای می‌‌‌‌گفت كه به بحث مربوط نبود، ایشان به سرعت مطلب را بر&nbsp;
می گرداند سر جایی كه باید بحث ادامه پیدا بكند.

سخنرانی حجة الاسلام محسن علی اكبریان درباره‌‌‌‌ی روش فعال درس اخلاق استاد علامه در همایش بازشناسی درس اخلاق استاد

بسم الله الرحمن الرحیم&nbsp;
&nbsp;&nbsp;
از تشریف فرمایی همه‌‌‌ی سروران گرامی كه لطف فرمودند و این دعوت را پذیرفتند تشكر می‌‌‌كنم. این مدرسه  به لطف خداوند از برکت اساتیدی مثل جناب آقای روزبه و جناب آقای علامه ایجاد شده است چون ما در دوران نوجوانی از بركت وجود آن‌‌‌ها استفاده كردیم و آن‌‌‌ها همیشه در زندگی ما حاضرند و ما زنده بودن آن‌‌‌ها را لمس می‌‌‌كنیم. با برپا بودن این مدارس و مجالس یاد این اساتید  برای كسانی كه از بركت وجود آن‌‌‌ها مستقیما استفاده نكردند، زنده می‌‌‌شود من در این‌‌‌جا خواستم نكته‌‌‌ای از جناب آقای علامه كه همیشه در ذهنم مانده خدمتتان عرض می‌‌‌كنم.&nbsp;
آقای علامه از جهت وقت شناسی ویژگی جدی داشتند. ما هر وقت در طول شش سال دبیرستان صبح‌‌‌ها مدرسه می‌‌‌آمدیم، می‌‌‌دیدیم ایشان قبل از همه‌‌‌ی دانش آموزها حضور داشتند یا وقتی به منزل ایشان می‌‌‌رفتیم، یادمان نمی‌‌‌آمد كه ایشان قبل از این كه ما دم درب برسیم درب را باز نكرده باشند. صدا می‌‌‌زدند: بفرمایید. در این باب بسیار حساس بودند. خاطره‌‌‌ای بیست سال پیش اتفاق افتاد كه حساسیت ایشان برای ما بسیار سازنده و ارزنده بود. عقیده‌‌‌ی ایشان این بود كه اگر كار خیری را بتوانند انجام بدهند، به هر قیمتی شده باید آن را انجام دهند و بارها می‌‌‌فرمودند: آقا پیش خدا مسئول هستی اگر كاری را بتوانی انجام بدهی و ندهی، و اگر تأخیر بیاندازی، در پیش گاه خدا باید پاسخ گو باشی.&nbsp;
چند روز از اول مهر گذشته بود ایشان زنگ زدند و گفتند: این كار را شما حتما انجام بده. سال تحصیلی هم شروع شده بود و نمی‌‌‌شد این كار انجام بشود. من خیلی تلاش كردم ایشان را منصرف كنم گفتم: سال تحصیلی شروع شده و جا به جایی‌‌‌ ممكن نیست و بهتر است این كار به سال تحصیلی آینده موكول شود. من خودم اول اردیبهشت ماه به شما زنگ می زنم! این گفتگو از خاطر بنده گذشت. اول اردیبهشت ماه بعد از نماز صبح تلفن زنگ زد. برداشتم دیدم آقای علامه است. خیلی تعجب كردم و اصلا تاریخ در ذهنم نبود. دیدم ایشان همان مطلب را یاد‌‌‌آوری كردند. ما خودمان با این كه از روش های جدید در وقت شناسی استفاده می‌‌‌كنیم ولی به اندازه‌‌‌ی ایشان  اصلا موفق نشدیم. حساسیت ایشان روی زمان بعد از این جریان من را به این باور رساند كه قطعا ایشان آینده را می‌‌‌دیده و شاید همین الآن را می‌‌‌دیده كه ما این‌‌‌جا جمع شده‌‌‌ایم و راجع به ایشان بحث می كنیم.&nbsp;
یك بار آقای علامه جلوی مدرسه‌‌‌ی روزبه به من گفتند: این كار را كه شروع كردی، دویست سال کار است. من احساسم این است كه ایشان قطعا این بحث را كاملا متوجه بود و حساسیتش را كاملا لمس می كرد.&nbsp;
برای شادی روح جناب آقای علامه و جناب آقای روزبه فاتحه ای بخوانیم.

سخنرانی آقای رحیم كلاهدوز در همایش بازشناسی درس اخلاق استاد علامه

سخنرانی آقای محمدتقی فیاض بخش درباره‌‌ی روش كرامت نفس در همایش بازشناسی درس اخلاق استاد علامه

بسم الله الرحمن الرحیم&nbsp;
&nbsp;
وقتی كه طرح درس اولین جلسه‌ی كلاس اخلاق را دیدم، ذهنم به سی سال قبل معطوف شد. زمانی که مرحوم استاد همین طرح درس را برای خود ما اجرا كردند. من آن فضا را برای شما ترسیم می‌كنم كه بچه‌های كلاس دوم راهنمایی تازه وارد محیط دبیرستان شده بودند و با این محیط كاملا آشنا نبودند و این طرح درس در روز اول مهر در اولین ساعت‌هایی كه بچه‌ها به كلاس رفته بودند، برای بچه‌ها اجرا شده است من یادم هست در سالن نماز دبیرستان کنار هم نشسته بودیم و وقتی كه همه‌ی بچه‌ها داخل شدند، مرحوم استاد بدون فوت وقت با عجله از در سالن وارد شدند، در حالی كه عبایشان را جمع كرده بودند با سرعت تشریف آوردند جلوی بچه ها و به این صورت شروع كردند به صحبت. من حالا می فهمم كه ایشان آن موقع اصول و مبانی مهمی را در تدریس رعایت می‌كردند. ایشان فرمودند: سلام علیكم، خوب حال شریف خوبس! احوالتون چطورس؟ حالتون بهترس یا احوالتون؟ (در این‌جا طرح درس اولین جلسه‌ی کلاس اخلاق استاد را آقای عمرانی در نقش استاد و آقای علی اکبریان در نقش شاگردان مشترکا اجرا کردند سپس آقای عمرانی ادامه دادند:) 
می توانید حس کنید ما چه قدر جا خورده بودیم! یك فرد روحانی  با آن هیبت این طوری صحبت كند. بسیاری از درس‌های ایشان این گونه بود با ایجاد چالش‌ها و سؤال‌هایی درباره‌ی مطالبی كه معمولا بچه‌ها به صورت اكتسابی از محیط خانه و مدرسه كسب كرده بودند و طوطی وار پاسخ می دادند. ایشان نه رد می‌كرد نه تأیید می كرد، صرفا چالشی ایجاد می‌كرد مثل این كه بله هواپیما اختراع كنیم یك ساعته برویم مشهد بعد این چالش را پشت سرش ایجاد می‌كرد که خوب آن زمان كه این وسیله‌ها اختراع نشده بود، مردم آرام تر بودند. با این چالش، پازل‌های فكری بچه‌ها كه دیگران برایشان چیده بودند، به هم می‌ریخت. بعد ایشان می‌گفت: حالا خودت فكر كن، نظر بده. زمان كم می آید، بیاید! جلسه‌ی بعد ادامه می‌دهیم. عجب! این قدر نظر متعلم و دانش آموزان می‌تواند در طرح درس و تشكیل یك مفهوم و به وجود آوردن یك دانش مؤثر باشد؟! 
روشی كه آقای علامه آن موقع در درس اخلاق به كار می‌بردند، ما می‌بینیم الآن در دنیا تبیین علمی شده و به عنوان روش فعال پذیرفته شده است. ایشان این روش را در آن زمان در آموزش اخلاق به كار می برد. در جلساتی هم كه معلمین خدمت ایشان می رسیدند ایشان افراد را با مسأله در گیر می كردند: آیه‌ یا حدیث یا متنی را می‌خواندند، ، مطلبی را از نهج البلاغه می‌آوردند سپس سؤالی را مطرح می‌كردند و از افراد می خواستند پاسخ دهند و اگر كسی نظر نمی‌داد، می‌گفتند: شما نگفتی! نظرت چیه؟ در كلاس هم همین طور بود. به طور كلی این درگیر كردن ذهن را به عنوان یك اصل مسلم در تدریس خودشان قرار داده بودند. ما نمی‌دانیم ایشان آن زمان از کجا به این روش دست پیدا کرده و آن‌ها را یافته بودند.&nbsp;
ایشان در صدد تحمیل محتوای فكر نبودند كه بعد رفتارهای مقطعی و ریاكارانه نتیجه اش بشود. ایشان شیوه‌ی تفكر را می‌خواستند عوض كنند. اگر نحوه و روش تفكر افراد عوض شد، در همه‌ی مسائل می توانند پردازش های لازم را داشته باشند و تصمیم‌های مناسب را بگیرند. من یادم هست ایشان روی كلمه‌ی همج رعاﺀ چندین جلسه بحث می‌كردند تا ملكه‌ی ذهن شود. انسان می‌تواند در موقعیت‌های مختلف، خویی پشه گونه داشته باشد، حال چه كنیم كه پشه نباشیم و هر جا باد می‌آید، ما را جا به ‌جا نكند. 
آقای علامه برای دانش آموزان فعالیت تكمیلی تعیین می‌كردند تا خارج از كلاس برای جلسه‌ی بعد آن را انجام بدهند. در همین طرح درس در آخر ساعت فرمودند: آقایان بروند با پدرشان با برادرشان مشورت بكنند ان شاﺀ الله اگر عمری بود در جلسه آینده در این باره بحث می كنیم. به این طریق می‌خواستند ذهن بچه‌ها تا هفته‌ی بعد درگیر بماند و به این ترتیب ایشان آمادگی جلسه‌ی بعد را ایجاد می‌كردند. 
نكته‌ی دیگر این كه طراحی درس ایشان به گونه‌ای بود كه دانش آموز سرانجام آن را نمی‌دانست. همان پارازیتی كه بچه‌های باهوش و بالاتر از متوسط در كلاس می‌دهند و چون می‌دانند مربی از چه خوشش 
می آید، به گونه‌ای پاسخ می‌دهند كه مربی آن‌ها را تأیید كند. در كلاس ایشان بچه ها معمولا نمی‌توانستند پیش بینی كنند كه ایشان به چه سمتی موضوع را هدایت می‌كند تا آن را به صورت كلیشه‌ای و غیرباورمدار مطرح كنند. آن‌ها نظر خودشان را می‌گفتند، ایشان هم هیچ گونه داوری و قضاوتی نمی‌كرد كه تو خوب گفتی یا تو بد گفتی. لذا بچه‌ها آزادانه نظر خود را ارائه می كردند.&nbsp;
تنوع روش‌های ایشان در كلاس قابل دقت بود: گاهی متنی یا شعری را می دادند به یكی از بچه‌ها تمرین كند بعد سر كلاس برای بقیه بخواند. گاهی شعری را می‌گفتند یكی از بچه‌ها می‌آمد روی تخته می‌نوشت، بقیه در دفاترشان می‌نوشتند. گاهی شعر یا آیه را می‌گفتند بچه‌ها باهم بخوانند. بعضی وقت‌ها می‌گفتند شعر یا روایتی را بچه‌ها دو نفر دو نفر برای هم بخوانند و معنا بكنند بعد با این تعبیر خیلی سریع می‌گفتند: هر آقایی واسه داداشیش از حفظ بخونه و گاهی هم پلی كپی كه بحثش در كلاس شده بود، می‌دادند بچه‌ها ببرند منزل كه دیگران هم استفاده بكنند. 
هفته‌ای یك زنگ، زنگ اخلاق بود كه تمام پایه‌ها این زنگ را داشتند و جزﺀ برنامه‌ی درسی شان بود. طرح درس‌های آقای علامه یك روند طولی داشت كه از ابتدای دوم راهنمایی شروع می شد و به سال آخر ختم 
می شد جز كلاس اول نظری كه ایشان به جای درس اخلاق هفتگی، هر روز برای آن‌ها تفسیر می‌گفتند.&nbsp;

سخنرانی آقای هادی عمرانی درباره روش فعال درس اخلاق استاد علامه در همایش بازشناسی درس اخلاق استاد

بسم الله الرحمن الرحیم
بنده به عنوان  دبیر ورزش به دبیرستان علوی معرفی شدم. ابتدا فکر می‌‌‌‌‌کردم این دبیرستان در حد مدارس دیگر است. وقتی وارد علوی شدم، دیدم نه! تدریجا به عظمت و بزرگواری عزیزانی مثل مرحوم علامه و مرحوم روزبه آشنایی پیدا کردم؛ دیگر خود را به عنوان دبیر احساس نمی‌‌‌‌‌کردم بلکه شاگرد مکتب علوی می‌‌‌‌‌یافتم . در هر صورت در حد بضاعت خود توشه برداشتم .مدرسه‌‌‌‌‌ی علوی‌‌‌‌‌ هم برای معلم و هم برای شاگرد، آموزشگاه بود. بودند دبیرانی که مثل من فکر می‌‌‌‌‌کردند این دبیرستان هم مثل دبیرستان‌‌‌‌‌های دیگر است، اما به تدریج در می‌‌‌‌‌یافتند که این جا چیز دیگری است.
سال اول که در دبیرستان مشغول  شدم، مرحوم علامه به من فرمودند: جمعه صبح‌‌‌‌‌ها چه کار می‌‌‌‌‌کنی؟ عرض کردم: دعا می‌‌‌‌‌خوانم .ایشان فرمودند: بچه مسلمان ها نیاز دارند، بیا به مدرسه کمک کن! صبح جمعه آمدم دبیرستان درب زدم . از داخل مدرسه صدای آب را می شنیدم اما درب را باز نمی‌‌‌‌‌کردند! صبر کردم. چند دقیقه طول کشید. دیدم یک نفربه سرعت درب را باز کرد ودوید رفت توی دفتر. آمدم دیدم علامه است که آب حوض مدرسه را می‌‌‌‌‌کشیده! خندید و گفت: اگر می‌‌‌‌‌دانستم تو هستی، درب را باز می‌‌‌‌‌کردم.
مرحوم علامه درسال‌‌‌‌‌های اول که مستخدم نداشتیم، خودش نظافت مدرسه را انجام می‌‌‌‌‌داد، قبا را بالا می‌‌‌‌‌زد و حیاط را نظافت می‌‌‌‌‌کرد، تخته‌‌‌‌‌ها را پاک می‌‌‌‌‌کرد، حتی دست‌‌‌‌‌شویی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها را می‌‌‌‌‌شست که وقتی بچه‌‌‌‌‌ها می‌‌‌‌‌آیند، تمیز باشد.
به نظر بنده اگر علامه بود و روزبه نبود،این موفقیت برای علامه و علوی نبود و اگر روزبه بود وعلامه نبود، این موفقیت نبود. علامه و روزبه دو یار هم‌‌‌‌‌راه و هم‌‌‌‌‌فکر بودند. فکر نمی‌‌‌‌‌کنم در زمان ما کسی به جامعیت علمی روزبه در علوم قدیمه و جدیده باشد.
 می‌‌‌‌‌خواهم  خاطره‌‌‌‌‌ای  از مرحوم روزبه برای شما نقل کنم. من در مدرسه ناهار بچه‌‌‌‌‌ها را اداره می‌‌‌‌‌کردم وبه حیاط وکتاب‌‌‌‌‌خانه هم نظارت داشتم. معمولا دم درب دبیرستان یک نفر مستخدم می‌‌‌‌‌نشست. در مدرسه هم فروشگاهی داشتیم که شاگردان برای تهیه‌‌‌‌‌ی خوراکی نخواهند از مدرسه خارج شوند. البته کسانی که منزلشان نزدیک بود، برای خروج از مدرسه کارتی داشتند ولی بقیه جز با اجازه‌‌‌‌‌ی مدرسه حق خروج نداشتند. یک روز آمدم دم درب مدرسه، دیدم مستخدمی که باید آن‌‌‌‌‌جا باشد که کسی بیرون نرود، نیست و مرحوم روزبه - رییس دبیرستان با آن مدارج علمی - به جای او روی صندلی نشسته است! گفتم: فلانی کجاست؟ ایشان تمام قد ایستاد و فرمود: گفته-ام برود برای من ناهار بخرد. گفت: اگر از این جا بروم و نباشم، آقای علی‌‌‌‌‌رضایی مرا مؤاخذه می‌‌‌‌‌کند. من به ایشان قول داده‌‌‌‌‌ام که تا وقتی برگردد، سر جایش بنشینم. حالا ناهار مرحوم روزبه چه بود؟ یک کاسه ماست،یک تکه نان، یک خرده سبزی! من خجالت کشیدم ومثل بادکنکی که به آن سوزن بزنند، باد و ورمم خوابید. به مرحوم روزبه عرض کردم: خواهش می‌‌‌‌‌کنم شما تشریف ببرید دفتر، من این جا هستم تا آن عزیز برگردد.  ایشان فرمودند: نه، شما وظیفه‌‌‌‌‌ی دیگری دارید، بروید مشغول کار خودتان باشید. واقعا علامه و روزبه در رفتار وگفتار به ما درس می‌‌‌‌‌دادند.
آقای ماوندادی یکی از اولین مربیان دوره‌‌‌‌‌ی جدید ورزش، زرتشتی و آدم خیلی پاکی بود وبه خاطر پاکی علوی هم خیلی به علوی علاقه داشت. آن وقت هیچ مدرسه‌‌‌‌‌ای نرمش صبح‌‌‌‌‌گاهی نداشت. یک روز صبح آمد دبیرستان علوی ونرمش بچه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها را دید وخیلی لذت برد. آمد پشت بلندگو شروع کرد به تمجید کردن از ما که آقای علی-رضایی این طور، آقای علی‌‌‌‌‌رضایی آن طور... ما هم جوان بودیم و بدمان نمی‌‌‌‌‌آمد از ما تعریف کنند.
من او را تا دم درب بدرقه کردم و برگشتم.  مرحوم علامه با حرکت دست، بنده را احضار کردند. با خودم گفتم: خدایا! چه کار غلطی کرده‌‌‌‌‌ام؟ آمدم خدمت آقای علامه نشستم. فرمودند: احثوا التراب فی وجوه المداحین به صورت مدح کنندگان وچاپلوسان خاک بپاشید. بعد رویشان را برگرداندند. یعنی برو دنبال کارت! ببینید چه قدر دقیق به خال می‌‌‌‌‌زد! بی‌‌‌‌‌خود، علوی، علوی نشد.
خاطرات ارزنده‌‌‌‌‌ی این بزرگان خیلی بیش از این موارد است که باید در فرصت‌‌‌‌‌های مناسب بیان گردد. امیدواریم که بتوانیم راه آنان را ادامه دهیم.
   والسلام